Badania wzroku u dzieci w wieku szkolnym
Regularne badanie wzroku u dzieci jest niezwykle ważne, ponieważ dziecko zazwyczaj nie wie, że źle widzi, więc nie zgłosi tego problemu rodzicom. Niekiedy rodzice mogą wyciągnąć wniosek z sygnałów płynących od dziecka, np. że nie zdążyło czegoś przepisać z tablicy lub nie widziało, co na niej było.
Wzrok odgrywa kluczową rolę w procesie uczenia się u dzieci w wieku szkolnym, ponieważ większość informacji, które przyswajają, jest przekazywana wizualnie. W związku z tym różnego rodzaju zaburzenia mogą ten proces skutecznie utrudniać. Zatem, co powinni zrobić rodzice?
– Szybka reakcja rodzica i odpowiednie postawienie diagnozy u specjalisty pomoże wyłapać problem na wczesnym etapie, dzięki czemu dziecko objęte właściwą opieką oraz leczeniem będzie mogło prawidłowo funkcjonować. Jest to niezwykle istotne, zwłaszcza w przypadku niedowidzenia oraz zeza, gdzie szybkie działanie i odpowiednie leczenie jest szalenie ważne – im szybciej postawiona diagnoza, tym większa szansa na odzyskanie prawidłowego widzenia obuocznego – opisuje Anna Ciechomska, ortoptystka z Centrum Medycznego Mavit z Grupy LUX MED.
Najbardziej podstępne i trudne do wychwycenia dla rodzica jest niedowidzenie – gdy ostrość wzroku (najczęściej) w jednym oku jest obniżona pomimo zastosowania właściwej korekcji okularowej.
– Zdziwienie, szok oraz niedowierzanie rodziców, którzy dowiadują się, że ich dziecko ma znacznie obniżoną ostrość w jednym oku, a oni latami nic nie zauważyli, zdarza się niestety zbyt często, zwłaszcza że w przypadku niedowidzenia wiek dziecka ma ogromne znaczenie i w dużym stopniu wpływa na proces i skuteczność leczenia – dodaje ekspertka.
Im dziecko jest młodsze, tym szansa na skuteczne leczenie jest większa. Nie zawsze rodzic jest w stanie zauważyć, że dziecko źle widzi, dlatego profilaktyka jest tak istotna. Niestety, wysokie wady wzroku skorygowane zbyt późno, niewychwycona odpowiednio wcześnie krótkowzroczność, niezauważone niedowidzenie, zez lub zaburzenia akomodacji są codziennością w pracy ortoptysty.
Problemy z widzeniem i ich wpływ na naukę
Co może wskazywać na problemy z widzeniem, które mogą mieć wpływ na naukę? – Naszą uwagę w zachowaniu dzieci powinno zwrócić przede wszystkim częste mrużenie czy pocieranie oczu, łzawienie, przybliżanie książek bardzo blisko twarzy lub nienaturalne zbliżanie głowy do kartki podczas pracy w bliży, np. rysowania, pisania. Poza tym skarżenie się przez dziecko na bóle głowy lub oczu, trudność z koncentracją, niechęć do nauki, czytania, pisania oraz zauważalne problemy z koordynacją oko-ręka. Jeśli zauważymy te sygnały, powinniśmy niezwłocznie umówić się na wizytę okulistyczną i diagnozę ortoptyczną – odpowiada ortoptystka.
Zez a nauka czytania
U dzieci częstą przypadłością jest zez. Jednym z najbardziej uciążliwych jego objawów jest tzw. dwojenie, czyli podwójne widzenie. Nie tylko utrudnia ono naukę czytania i pisania, ale również bardzo przeszkadza w codziennym funkcjonowaniu i każdej wykonywanej czynności. Poza tym – Kolejną przeszkodą w nauce u dzieci zezujących mogą być współistniejące wysokie wady wzroku, niedowidzenie, brak stereopsji (widzenia przestrzennego) lub po prostu obniżone parametry widzenia przestrzennego. Układ wzrokowy u takich dzieci nie pracuje prawidłowo – uzupełnia Anna Ciechomska.
Warto zaznaczyć, że samo pogorszenie widzenia u dzieci może powodować irytację i niechęć do nauki. Trudno im skupić się na czytaniu i pisaniu, gdy pomimo starań nie są w stanie poradzić sobie z przetworzeniem lub interpretacją czytanego tekstu. Zdwojony, zamazany lub niewyraźny obraz, problem z rozczytaniem tekstu z tablicy, męczliwość oczu, wolniejsze tempo pracy – wszystko to przekłada się na niechęć do nauki i jednocześnie może wpływać na zdolność koncentracji dziecka.
Czy istnieje związek między zezem a dysleksją?
W sieci można natknąć się na treści łączące zeza z dysleksją. Ile w nich prawy? Warto podkreślić, że dysleksja jest przede wszystkim zaburzeniem neurologicznym, nie wzrokowym, choć wpływa na zdolność opanowania pisania i czytania oraz rozumienia tekstu. Prawidłowa diagnostyka dysleksji może zostać postawiona, dopiero gdy inne przyczyny występowania trudności w nauce czytania i pisania zostaną sprawdzone i wyeliminowane (takie jak m.in. zaburzenia widzenia lub przetwarzania słuchowego).
– Dzieci z zaburzeniami widzenia, takimi jak zez, niedowidzenie, zaburzenia akomodacji czy konwergencji mogą wykazywać trudności w nauce szkolnej i problemy z koncentracją. Mogą cierpieć również na bóle głowy oraz odczuwać nadmierne zmęczenie po powrocie ze szkoły, czy przy wykonywaniu pracy domowej. Gdy jednak zlokalizujemy dokładny problem wzrokowy i zastosujemy odpowiednią terapię, powinniśmy zauważyć u dziecka znaczną poprawę parametrów widzenia. Jeśli, pomimo skutecznej terapii ortoptycznej (lub słuchowej) nie zauważamy poprawy w nauce czytania, możemy się spodziewać, że zaburzenia te współistniały ze sobą niezależnie, czyli dziecko miało zarówno zaburzenia widzenia, które zostały odpowiednio wyleczone, oraz dysleksję. Nie są to jednak zaburzenia od siebie zależne – podkreśla Anna Ciechomska.
Badanie wzroku u dzieci w wieku szkolnym jest niezwykle istotne, ponieważ wczesne wykrycie ewentualnych problemów ze wzrokiem może mieć kluczowe znaczenie dla ich rozwoju edukacyjnego i społecznego. Dobre widzenie jest fundamentem efektywnego uczenia się. Regularne badania wzroku pozwalają na wczesne wykrycie tych schorzeń, co ma wpływ na poprawę jakości życia dzieci oraz ich zdolności do nauki. Dla niektórych uczniów powrót do szkoły może być stresującym doświadczeniem. Dlatego ważne, byśmy dołożyli wszelkich starań, by nasze dzieci były do niej jak najlepiej przygotowane, nie tylko pod kątem wyprawki szkolnej.
Grupa LUX MED jest liderem rynku prywatnych usług zdrowotnych w Polsce i częścią Bupa, która działa, jako ubezpieczyciel i świadczeniodawca usług medycznych na całym świecie. Firma świadczy swoje usługi w Polsce od ponad 30 lat. Grupa LUX MED zapewnia pełną opiekę: ambulatoryjną, diagnostyczną, rehabilitacyjną, stomatologiczną, psychologiczną, szpitalną i długoterminową dla ponad 3 000 000 pacjentów. Do ich dyspozycji jest ponad 300 ogólnodostępnych i przyzakładowych centrów medycznych, 16 szpitali oraz ok. 3 000 poradni partnerskich. Grupa LUX MED zatrudnia ponad 24 000 osób, w tym około 10 000 lekarzy i 6 000 wspierającego personelu medycznego, a w codziennej działalności, kieruje się zasadami zrównoważonego rozwoju, podejmując liczne inicjatywy z obszarów zaangażowania społecznego i środowiska. Grupa LUX MED jest Głównym Partnerem Medycznym Polskiego Komitetu Olimpijskiego i Głównym Partnerem Medycznym Polskiego Komitetu Paralimpijskiego.
Więcej informacji: www.luxmed.pl
