Czym jest wysoka wrażliwość?
To często introwertyzm, skłonność do refleksji, trudność z podejmowaniem decyzji, niechęć do zmian, dystans do ludzi (zwłaszcza nowo poznawanych). Jednak też kreatywność, ponadprzeciętna intuicja i mądrość. Wysoko wrażliwe dzieci stanowią od 15% do 20% wszystkich dzieci, i urodziły się z bardzo czułym układem nerwowym. Nie powinny być one rozpatrywane w kategoriach dzieci lepszych bądź gorszych. Wysoka wrażliwość ma bowiem swoje mocne, jak i słabe strony. Warto jednak zastanowić się nad tym, czy nasze dziecko jest wysoko wrażliwe, aby móc podejść w szczególny sposób do jego wychowania, i indywidualnie – przez pryzmat wysokiej wrażliwości – rozpatrywać jego rozwój i pojawiające się w trakcie wychowania problemy. Wysoko wrażliwe dzieci będą się od siebie różnić, chociażby w zależności od temperamentu. Trzeba dobrze zrozumieć kilkulatka, dostrzec jego wyjątkowość, aby mógł on w dorosłym życiu czerpać korzyści ze swojego nieprzeciętnego charakteru.
Z uwagi na bardzo czuły układ nerwowy dzieci wysoko wrażliwe przejawiają większą wrażliwość na bodźce fizyczne, emocjonalne i społeczne. Sygnałami, które mogą dać nam do myślenia, mogą być więc sytuacje, w których dziecko jest wyczulone na określone tkaniny, marudząc, że dana bluzka je „gryzie”, czy też niechęć do określonych zapachów bądź smaków. Wrażliwcy mają bardzo uduchowione i bogate życie wewnętrzne. Głęboko porusza ich sztuka czy muzyka, ale jednocześnie są skupieni na wrażeniach płynących z ciała, ponieważ niezaspokojenie podstawowych potrzeb, takich jak głód, pragnienie, odpoczynek, powoduje u nich frustrację i wyraźne pogorszenie funkcjonowania. Dzieci wysoko wrażliwe są bardzo empatyczne – z łatwością dostrzegają nastroje innych i sami im ulegają.
Jak postępować z dzieckiem wysoko wrażliwym?
Na pewno z dużą dozą wyrozumienia i cierpliwości. Wrażliwcy, z uwagi na tempo dzisiejszego życia oraz konieczność dopasowywania się do szybkich zmian, mają nieco utrudnione zadanie. Trzeba więc ich uczyć odporności na stres oraz tego, aby swoje wybory opierali na rozwadze, nie emocjonalności. Należy jednak nauczyć się robić to umiejętnie. Zachęcanie dziecka do tego, aby postępowało wbrew swojej naturze – było bardziej śmiałe i otwarte w stosunku do innych dzieci, czy żeby mniej przejmowało się wszystkim, co je spotyka, może spowodować, że dziecko stanie się jeszcze bardziej zamknięte w sobie, straci na samoocenie i samoakceptacji. Należy przeżywać wszystkie trudne chwile razem z dzieckiem, towarzyszyć mu w sukcesach i porażkach, ucząc jednocześnie, jak akceptowalnie społecznie przeżywać silne emocje, aby nie działały na nie destrukcyjnie, a wręcz przeciwnie – aby sprawiały, że malec będzie czuł się samodzielny, zaradny i potrzebny.
Każde dziecko jest wyjątkowe. Na każdego młodego człowieka duży wpływ ma otoczenie i podejście najbliższych do jego problemów i sukcesów. Błędy wychowawcze dorosłych, w odniesieniu do dzieci wysoko wrażliwych, mogą łatwo doprowadzić do wielu poważnych i negatywnych skutków, z którymi dziecku trudno będzie sobie poradzić, i które mogą rzutować również na jego dorosłe życie. Jeśli podejrzewasz, że masz do czynienia z wrażliwcem, zaopatrz się w dużą dawkę zrozumienia, cierpliwości i wiedzy. Tylko dogłębne poznanie swojego dziecka – jego słabszych i mocnych stron – pozwoli Ci na wychowanie szczęśliwego człowieka.
