Obrzędy bożonarodzeniowe w różnych częściach świata

Temat numeru

Święta Bożego Narodzenia to wspólnie spędzony czas w gronie najbliższych, wypełniony miłością i radością. Celebrujemy wspólnie narodziny Jezusa Chrystusa. Jest to szczególny okres, na który najmłodsi członkowie rodziny czekają z niecierpliwością cały rok. 

W szczególności nie mogą się doczekać obrzędów bożonarodzeniowych. W końcu nie ma nic lepszego od ubierania choinki! W polskiej tradycji tę czynność wykonuje się w wigilijny poranek. Najlepiej, żeby choinka była żywa. W całym domu czuć wtedy zapach świeżego świerku bądź jodły. Za ubieranie drzewka zabierają się najmłodsi z pomocą rodziców. Choinkę zaczynamy przystrajać od kolorowych lampek – zakładamy je dlatego, że Jezus jest naszym światłem. Następnie zawieszamy bombki – często przekazywane z pokolenia na pokolenie. Na samym czubku choinki głowa rodziny zakłada Gwiazdę Betlejemską – symbol powrotu do domu. Kolację wigilijną poprzedzamy modlitwą. Najstarsza osoba z rodziny odczytuje fragment Pisma Świętego, dotyczący narodzin Jezusa. Następnie dzielimy się opłatkiem z każdym z rodziny oraz składamy sobie serdeczne życzenia. Możemy zasiąść do stołu, przy którym jedno miejsce zostaje puste na wypadek niespodziewanych odwiedzin. Pod obrus wkładamy sianko. Otacza nas mnóstwo aromatycznych potraw – według tradycji powinno być ich dwanaście. Znajdziemy na stole między innymi barszcz z uszkami, pierogi z kapustą, smażonego karpia czy słodką kutię. Po kolacji śpiewamy kolędy oraz rozpakowujemy prezenty. Dla chętnych w pobliskiej parafii późnym wieczorem odprawiana jest pasterka.

Nie tylko w Polsce co roku obchodzimy Boże Narodzenie. W innych krajach na całym świecie katolicy również świętują przyjście na świat Dzieciątka Jezus.


Niemcy


Czy wiecie na przykład, jak to wygląda u naszych zachodnich sąsiadów? W Niemczech na wigilijnych stołach króluje sałatka ziemniaczana, różnego rodzaju pieczona kiełbasa i potrawy z kapusty kiszonej. Członkowie rodziny składają sobie życzenia, jednak nie dzielą się opłatkiem. Prezenty rozłożone są na stole, a pod talerzem wigilijnym znajduje się pieniążek, który ma za zadanie przynieść rodzinie dostatek przez cały rok.


Meksyk


Przenieśmy się nieco dalej… W słonecznym Meksyku również odbywają się świąteczne jarmarki, jednak wyglądają zupełnie inaczej niż w naszym kraju. Na targu widnieje mnóstwo jaskrawych światełek. Stoiska są przepełnione kolorami, a zakupić na nich można porządnie schłodzone piwo. Można również zaopatrzyć się w chińskie lampki choinkowe czy klasyczne dla Meksyku wycinanki zwane papel picado. Sprzedawcy oferują przechodniom figurki Świętej Rodziny. Jest to niezbędny, świąteczny element każdego domu w Ameryce Łacińskiej. Co ciekawe, choinki nie są popularne. Meksykanie stawiają na piękne rośliny o czerwonych kwiatach, zwane poinsecjami, które w Polsce nazywamy Gwiazdą Betlejemską. Pochodzą one właśnie z Meksyku. Ważnym elementem obchodów świątecznych jest Piniata – kolorowa gwiazda wypełniona słodyczami. Jest to ulubiona zabawa dzieci. Symbolizuje ona zło, które mami nas kolorami. Siedem rogów, które posiada, odwołuje się do siedmiu grzechów głównych, natomiast kij odzwierciedla sprawiedliwość i walkę ze złem. Na kolacji wigilijnej na przystawkę serwowane są tortas – bagietki posmarowane z obu stron fasolową pastą, wypełnione nadzieniem z awokado, chili i cebuli. Następnie podawana jest zupa –wywar wołowy z dodatkiem grubo pokrojonych ziemniaków, papryki i kawałków kolb kukurydzy. Daniem głównym jest indyk w czekoladowym sosie. Po kolacji Meksykanie wybierają się na Mszę Koguta, która jest odpowiednikiem naszej pasterki. Nazwa ta pochodzi z legendy opowiadającej o tym, że jedynym momentem, w którym kogut zapiał w nocy, był moment narodzin Chrystusa.


Etiopia


Zastanawialiście się kiedyś, co robili pasterze, oczekując na narodziny Chrystusa? Etiopczycy wierzą, że grali w coś w rodzaju hokeja na trawie! Kontynuują więc tradycję. W tę grę zwaną Genna bawią się całe rodziny. Obchody Bożego Narodzenia w Etiopii wyglądają nieco inaczej niż w Polsce. Organizowane są wędrówki od kościoła do kościoła. W trakcie nabożeństw kapłani razem z wiernymi grają na instrumentach oraz tańczą. Na świątecznym stole znajdziemy tradycyjny, pikantny gulasz z mięsa drobiowego, podawany z indżerą (płaskie pieczywo na zakwasie chlebowym). Uczcie towarzyszy również tedż – napój alkoholowy na bazie miodu. Święto poprzedzone jest trwającym 43 dni postem.


Francja


We Francji na wigilijnym stole nie znajdziemy 12 potraw, za to 13 deserów! Zaliczają się jednak do nich nawet orzechy, nugat, galaretki czy suszone owoce. Główną słodkością jest Buche de Noel, czyli tradycyjny deser, który kształtem przypomina gałąź drewna. Jeżeli chodzi o wytrawne propozycje na francuskim stole, to wyróżnimy, oczywiście, owoce morza, wędzonego łososia, pasztet z kaczych wątróbek (foie gras) czy indyka w kasztanach.
 

 

Holandia


Jesteście ciekawi, jak celebrują święta Holendrzy? Przygotowania zaczynają od napisania kartek z życzeniami do rodziny i przyjaciół. Wysyłają oni najwięcej życzeń pocztą w całej Europie! Ważny jest dla nich również obyczaj zwany Midwinter Horn Blowing, czyli wydmuchiwanie nad studnią pełnych grozy dźwięków, które mają oznajmiać niedalekie nadejście Chrystusa. Zwyczaj ten praktykowany jest głównie przez farmerów, którzy przygotowują specjalne służące do tego długie, drewniane rogi. Holendrzy nie przywiązują zbyt dużej wagi do potraw świątecznych. Popularna jest jednak gorąca płyta umieszczona na środku stołu, na której każdy sam nakłada sobie delikatne mięsa lub warzywa jak na grilla.

Pierwsza szopka na świecie pochodzi z Włoch! Stworzył ją święty Franciszek z Asyżu. Włosi pielęgnują tradycje Presepi Viventi, czyli żywych szopek. Podczas Pasterki możemy podziwiać Świętą Rodzinę na żywo w towarzystwie zwierząt, stajenki i aniołów. Na świąteczną biesiadę przygotowywane są klasyczne włoskie przystawki oraz ryby i makarony. Prezenty dzieciom przynosi wiedźma Befana w nocy z 5 na 6 stycznia. Skrada się do domów przez komin, a upominki wkłada do skarpet.


Dania


W Danii w dzień poprzedzający Wigilię obdarowuje się przyjaciół drobnymi upominkami. Dzieci częstowane są niewielkim ciasteczkami z dżemem lub syropem klonowym, które nazywają się aebleskiver. Na duńskim wigilijnym stole możemy znaleźć pieczoną kaczkę lub gęś nadziewaną suszonymi owocami, czerwoną kapustę oraz brązowe ziemniaki w karmelowym sosie. Ulubione świąteczne ciasto Duńczyków to pebbernødder. Jest to smakołyk podobny do polskiego piernika, nie ma w nim jednak miodu, lecz pieprz. Po kolacji zapalane są światełka na choince. Członkowie rodziny łapią się za ręce i chodząc wokół drzewka, śpiewają tradycyjne, duńskie kolędy. Następnie zabierają się za rozdawanie prezentów. Zazwyczaj zajmuje się tym jedno dziecko. Obdarowany rozpakowuje przy wszystkich prezent, dopiero wtedy następna osoba otrzymuje swój upominek. W Wigilię trzeba również zadbać o trolla o imieniu Nisse, który lubi mieszkać na strychach duńskich domów i właśnie 24 grudnia uwielbia robić żarty. Podobno, aby jego psoty były nieszkodliwe, należy mu podać miseczkę puddingu ryżowego z migdałami.


Grecja


Jak święta Bożego Narodzenia wyglądają w Grecji? W Wigilię oczywiste jest to, że w małych miasteczkach i wsiach wędruje się całymi gromadkami od domu do domu, śpiewając kolędy i składając sąsiadom serdeczne życzenia. Świątecznym przysmakiem jest christopsomo, czyli „Chleb Chrystusa”. To słodki bochenek wypiekany w różnych kształtach, uzależnionych od zawodu czy pochodzenia rodziny. Grecy Świętego Mikołaja uważają za patrona żeglarzy. Dzieci więc otrzymują prezenty 1 stycznia – w Dzień Świętego Bazylego. W tym dniu, zgodnie z grecką tradycją, wszystkie dzbanki w domu są opróżniane i ponownie napełniane nową, świeżą „wodą Bazylego”. Jest to tradycja praktykowana od wieków. 

Nie bez powodu istnieje przysłowie „Co kraj, to obyczaj”. W różnych stronach świata święta Bożego Narodzenia obchodzone są w nieco inny sposób. Łączy nas jedno! Oczekiwanie na przyjście Dzieciątka Jezus. Ważne, żeby okres świąt wypełniony był miłością i radością oraz spędzony był w gronie najbliższych osób. 

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI