- Zachowaj spokój i oceń sytuację
Pierwszym krokiem w każdej sytuacji awaryjnej jest opanowanie emocji i dokładna ocena sytuacji. Sprawdź, czy dziecko jest przytomne i oddycha. Jeśli sytuacja jest poważna, wezwij pogotowie ratunkowe (numer 112). Podczas rozmowy z dyspozytorem odpowiadaj na pytania krótko i rzeczowo – to pomoże szybko wysłać odpowiednią pomoc.
- Zadławienia i jak sobie z nimi radzić
Dzieci w wieku przedszkolnym często wkładają do ust małe przedmioty lub jedzenie, co zwiększa ryzyko zadławienia.
Jak postępować?
- Jeśli dziecko kaszle, zachęć je, aby robiło to dalej – kaszel to najlepszy sposób na usunięcie przeszkody.
- Jeśli dziecko nie może oddychać lub mówić, pochyl je do przodu i wykonaj do 5 uderzeń dłonią między łopatki.
- Jeśli to nie pomoże, zastosuj ucisk nadbrzusza (tzw. manewr Heimlicha). U małych dzieci należy robić to ostrożnie, aby nie uszkodzić narządów wewnętrznych.
- Upadki i urazy głowy
Dzieci są bardzo aktywne, co niestety wiąże się z częstymi upadkami. Choć większość z nich kończy się na siniakach, czasem uraz głowy może być poważny.
Objawy, na które należy zwrócić uwagę:
- Utrata przytomności, nawet na krótko.
- Wymioty po urazie.
- Niezwykła senność lub trudności z obudzeniem dziecka.
- Widoczne krwawienie lub wyciek płynu z nosa czy uszu.
W przypadku powyższych objawów natychmiast skontaktuj się z lekarzem. Jeśli dziecko upadło, ale jest przytomne, zastosuj zimny kompres na miejsce uderzenia, aby zmniejszyć obrzęk.
- Oparzenia
Oparzenia to jedne z najczęstszych domowych wypadków. Zdarzają się podczas kontaktu z gorącymi napojami, garnkami czy parą wodną.
Pierwsza pomoc:
- Schłodź oparzone miejsce chłodną wodą przez co najmniej 10–15 minut.
- Nie używaj lodu ani tłuszczów, takich jak masło czy olej.
- Jeśli skóra zaczyna pękać lub tworzą się pęcherze, przykryj ranę jałową gazą i skontaktuj się z lekarzem.
- Zatrucia
Dzieci są ciekawe świata, dlatego łatwo mogą połknąć środki chemiczne, leki czy trujące rośliny.
Co robić?
- Jeśli dziecko połknęło coś potencjalnie niebezpiecznego, zadzwoń na numer alarmowy lub do Centrum Zatruć.
- Nie wywołuj wymiotów na własną rękę – może to pogorszyć sytuację.
- Jeśli dziecko ma trudności z oddychaniem lub traci przytomność, natychmiast wezwij pogotowie.
- Krwawienie
Przy drobnych skaleczeniach wystarczy przemyć ranę wodą z mydłem i nałożyć plaster. Jednak w przypadku silnego krwawienia konieczne jest zastosowanie ucisku.
Jak to zrobić?
- Połóż czysty kawałek materiału (np. gazę) na ranę i uciskaj przez kilka minut.
- Unikaj zdejmowania opatrunku, nawet jeśli przesiąka – zamiast tego nałóż kolejną warstwę materiału.
- Jeśli krwawienie nie ustaje, wezwij pomoc medyczną.
- Utrata przytomności i resuscytacja krążeniowo-oddechowa (RKO)
Jeśli dziecko traci przytomność, ale oddycha, połóż je w pozycji bezpiecznej (na boku). Jeśli nie oddycha, rozpocznij resuscytację.
Jak wykonać RKO u dziecka?
- Ułóż dziecko na twardej powierzchni.
- Wykonaj 5 oddechów ratunkowych, szczelnie obejmując usta i nos dziecka.
- Następnie rozpocznij uciskanie klatki piersiowej: 30 ucisków na 2 oddechy. Uciskaj środkową część klatki piersiowej na głębokość około 1/3 jej wysokości.
Kontynuuj, aż dziecko odzyska oddech lub przyjedzie pomoc medyczna.
Podsumowanie
Pierwsza pomoc dla dziecka to wiedza, która powinna być obowiązkowa dla każdego rodzica. Regularne odświeżanie informacji i udział w kursach pierwszej pomocy mogą zwiększyć pewność siebie w sytuacjach awaryjnych. Pamiętaj, że każda sekunda może być kluczowa – im szybciej i sprawniej zareagujesz, tym większe szanse na pomyślny rezultat.
