Spektrum zastosowania Metody Tomatisa
Trening Metodą Tomatisa® jest z powodzeniem stosowany u osób z trudnościami w rozwoju języka (np. u dzieci z opóźnionym rozwojem mowy czy pacjentów z centralnymi zaburzeniami przetwarzania słuchowego), dzieci z trudnościami w rozwoju (opóźnienia rozwoju, trudności szkolne) i osób chcących usprawnić swoje umiejętności posługiwania się językiem obcym. Wśród tych, którzy korzystają z treningu, jest także liczna grupa osób z zaburzeniami integracji sensorycznej (SI). Elementem łączącym wszystkie grupy odbiorców Metody Tomatisa® są występujące u nich problemy z umiejętnościami prawidłowego słuchania. W myśl twórcy metody, francuskiego otolaryngologa Alfreda Tomatisa, słuchanie jest rozumiane jako zdolność kognitywna, ściśle powiązana z procesami uwagi słuchowej, i polega na efektywnym odbiorze komunikatów dźwiękowych, bez wysiłku poznawczego oraz emocjonalnego.
Nadwrażliwość i podwrażliwość na bodźce
Specjaliści w dziedzinie integracji sensorycznej, myśląc o zaburzeniach percepcji słuchowej, wskazują na dwa typy trudności. Pierwszy ma charakter nadwrażliwości na określone bodźce, która w zachowaniu może się objawiać np. zasłanianiem uszu czy wręcz obsesją unikania miejsca, z którym dana osoba kojarzy nieakceptowane przez siebie dźwięki. Za przykład niech posłuży historia siedmioletniej dziewczynki, która już w okresie niemowlęcym wpadała w przeraźliwy płacz, gdy była wyprowadzana w wózku w pobliże ruchliwej ulicy. Dziecko to wypracowało rozmaite mechanizmy obronne, unikając np. spacerów przy ulicy, a w ocenie rodziców i przedszkolanek, ze względu na ataki paniki, jakich doświadczało z powodu nadwrażliwości słuchowej, stwarzało poważne trudności wychowawcze. Drugim typem nieprawidłowości w percepcji słuchowej jest tzw. podwrażliwość na bodźce, która może przejawiać się np. poszukiwaniem określonej stymulacji słuchowej. To poszukiwanie określonych bodźców słuchowych także może przypominać w swym charakterze rodzaj czynności natrętnej, np. dziecko powraca nieustannie do stymulacji w postaci stukania w przedmioty.
Metoda Tomatisa® w terapii pacjentów z zaburzeniami SI
Stymulacja Metodą Tomatisa® nie ogranicza się, jak można by sądzić, wyłącznie do aktywizacji systemu słuchowego, ale oddziałuje na cały system słuchowo-przedsionkowo-dotykowy. Zatem w pełni uzasadnione jest korzystanie z Metody Tomatisa® w grupie pacjentów z nad- i podwrażliwością sensoryczną. Zgodnie z wieloletnimi obserwacjami Alfreda Tomatisa oraz konsultantów Metody na całym świecie, możliwe są stymulacja oraz efektywna integracja modalności słuchowych. Pozytywne efekty treningu słuchowego Tomatisa w postaci przywrócenia umiejętności „słuchania” oraz uruchamiany dzięki temu efekt kaskady pozytywnych zmian są możliwe dzięki szerokiemu spektrum oddziaływań stymulacyjnych wykorzystywanych w treningu, związanych przede wszystkim z unikalnym efektem tzw. bramkowania, możliwością pracy na dźwięku filtrowanym oraz pracą z głosem. Trening Metodą Tomatisa® prowadzony jest przez wyszkolonego konsultanta lub tzw. praktyka Metody. Przed rozpoczęciem treningu specjaliści przeprowadzają wnikliwy wywiad kliniczny oraz badanie tzw. testem uwagi słuchowej, a sam trening jest procesem rozłożonym w czasie. Metoda Alfreda Tomatisa skierowana jest do osób, u których problemy ze słuchaniem nie mają natury anatomicznej, lecz wynikają z nieprawidłowej umiejętności słuchania. Trzeba zatem podkreślić, że przed przystąpieniem do treningu należy przeprowadzić dokładną diagnostykę różnicową problemów, z którymi klient zgłasza się do konsultanta. Metoda Tomatisa® nie jest bowiem metodą leczniczą (medyczną), a wspomagającą rozwój (pedagogiczną).
Metoda Tomatisa® w gabinecie logopedy
Aktualnie wielu terapeutów integracji sensorycznej wprowadziło do swojego warsztatu terapeutycznego trening Metodą Tomatisa®. Stało się tak m.in. dlatego, że dla wielu klientów dotkniętych zaburzeniami SI przeprowadzenie efektywnego treningu słuchowego jest koniecznym elementem procesu terapeutycznego. W tej sytuacji terapeuci byli zmuszeni odsyłać swoich klientów do ośrodków zajmujących się Metodą Tomatisa®. Poszerzenie działalności logopedy o trening słuchowy Metodą Tomatisa® jest zatem nie tylko znacznym udogodnieniem dla terapeuty, ale także znacznie wygodniejsze dla klienta, który korzysta z terapii SI.
Więcej informacji
o metodzie znajduje się na:
www.tomatis.com
Metoda Tomatisa® jest jedną z intensywniej rozwijanych i badanych metod treningu słuchowego na świecie. Szerokie możliwości zastosowania treningu sprawiają, że Metoda rozwija się i specjalizuje w różnych kierunkach, w tym również w terapii pacjentów z zaburzeniami integracji sensorycznej.
