O warzywach korzeniowych i o tym, jakie kryją skarby

Zdrowy przedszkolak

Marchew, burak oraz pietruszka to dobrze znane warzywa, które są niezwykle popularne w naszych rodzimych jadłospisach. Często goszczą na stołach i talerzach, ale zazwyczaj w formie dodatków: surówki, sałatki czy włoszczyzny w zupie. Kojarzą się z tradycją, ale często też niestety… z nudą na talerzu. Tymczasem warzywa korzeniowe to bogate źródło cennych wartości odżywczych, również dla dzieci. Ze względu na swoje walory smakowe, rozmaite kształty i kolory mogą też inspirować do nowych, kulinarnych podbojów. Smakowych, ale również – co ważne dla najmłodszych – estetycznych.

Niedoceniane bulwy i korzenie

– Wybór na sklepowej półce jest imponujący: marchew, pietruszka, burak, seler, pasternak, skorzonera czy topinambur – z tak bogatej listy każdy znajdzie coś dla siebie i swojej rodziny – zapewnia Katarzyna Wiktorowicz, edukator żywieniowy. – Warzywa korzeniowe to idealne rozwiązanie, by wzbogacić naszą dietę o cenne witaminy, składniki mineralne czy błonnik. Marchew to bogactwo karotenu i luteiny, które korzystnie wpływają na wzrok. Zawiera też wapń, żelazo oraz całą paletę witamin. Doskonale wpływa na koncentrację i szybkość myślenia. Witaminę C znajdziemy na przykład w pietruszce, która dodatkowo będzie działała moczopędnie i oczyszczająco, a także sprawdzi się jako produkt napotny i przeciwgorączkowy. Seler z kolei wykazuje działanie moczopędne i oczyszczające, dodatkowo może być stosowany przy zaparciach, a co ciekawe – zawiera dwa razy więcej witaminy C niż np. cytrusy. Burak dostarcza pełen wachlarz dobroczynnych składników mineralnych i witamin. Zawiera dużą ilość kwasu foliowego. Jest również bogaty w pierwiastki mineralne, takie jak m.in.: żelazo, wapń, sód, cynk czy magnez.

Pamiętaj

Ze względu na wartości odżywcze najlepiej wybierać warzywa surowe, np. w postaci surówek czy soków. Buraki możemy przygotować w formie produktu kiszonego, który zawierać będzie korzystne bakterie probiotyczne, wspomagające pracę układu pokarmowego. Z dziećmi wspólnie możemy przygotować kolorowe chipsy z buraka lub frytki z selera.

Same zalety

Bogata paleta wartości odżywczych to jednak nie jedyna zaleta warzyw korzeniowych. Warto docenić ich różnorodne kształty oraz kolory. Mali kuchenni po­mocnicy będą mieli ogromną frajdę, pomagając stworzyć z nich piękne i zdrowe dekoracje potraw. Różyczki z marchwi czy buraczane kwiatki uatrakcyjnią każde danie, co jest szczególnie cenne w okresie jesienno-zimowym. A nie bez znaczenia jest też fakt, że warzywa korzeniowe to surowiec – zarówno do spożycia, jak i do zabawy – niezwykle łatwo osiągalny.
– Zimą w naszej szerokości geograficznej mamy utrudniony dostęp do świeżych warzyw, większość produktów jest importowana – zauważa Marianna Krajniak, edukator żywieniowy. – Warzywa korzeniowe są dostępne cały rok, są tanie oraz w odpowiednich warunkach mogą być przechowywane przez kilka miesięcy. Ze względu na wartości odżywcze najlepiej wybierać warzywa surowe, np. w postaci surówek czy soków. Buraki możemy przygotować w formie produktu kiszonego, który zawierać będzie korzystne bakterie probiotyczne, wspomagające pracę układu pokarmowego. Z dziećmi wspólnie możemy przygotować kolorowe chipsy z buraka lub frytki z selera.

Smakołyki dla najmłodszych

– Warzywa korzeniowe, takie jak burak, batat, marchew, pietruszka czy seler, są doskonałym składnikiem diety dziecka jako źródło witamin i antyoksydantów – mówi Dorota Szostak, edukator żywieniowy. – Warto poeksperymentować w kuchni i podać maluchowi warzywa w nowej odsłonie. Możemy w inny niż zwykle sposób pokroić marchewkę czy ziemniaki, wykorzystać inny rodzaj obróbki termicznej lub spróbować ciekawych połączeń.
Rozszerzanie diety należy zacząć właśnie od warzyw i przygotować się na to, że – być może – będzie trzeba podać je nawet kilkanaście razy, zanim dziecko zaakceptuje ich delikatny smak. Kupując produkty z zawartością warzyw korzeniowych dla najmłodszych dzieci, warto też wybierać żywność z oznaczeniem wiekowym na opakowaniu, co zagwarantuje jej bezpieczeństwo dla niedojrzałego, rozwijającego się organizmu. W trakcie 1000 pierwszych dni życia trwa proces tzw. programowania żywieniowego we wczesnym okresie życia. Wyrobione w tym czasie nawyki żywieniowe i preferencje smakowe mają największą szansę przetrwać do wieku dorosłego i stanowić naturalną profilaktykę wielu poważnych chorób cywilizacyjnych, wynikających z nieprawidłowego sposobu odżywiania.


WARZYWNE FRYTKI Z TYMIANKIEM I CZOSNKIEM

Składniki: 

  • 1 duża marchew, 
  • 2 średnie pietruszki, 
  • 1 średni burak, 
  • 3 łyżki oleju rzepakowego, 
  • 3 łyżeczki suszonego tymianku, 
  • 2 ząbki czosnku.

Przygotowanie: Warzywa dokładnie umyć i obrać, następnie pokroić w słupki. Olej wymieszać z przeciśniętym przez praskę czosnkiem i suszonymi ziołami (świetnie sprawdza się tymianek, ale można również wypróbować oregano, rozmaryn czy paprykę: słodką, ostrą i wędzoną). W dużej misce wymieszać słupki warzywne z aromatycznym ziołowym olejem (uwaga, buraczek osobno, bo mocno zafarbuje inne warzywa). Następnie wstawiamy frytki do piekarnika rozgrzanego do 200˚C (termoobieg) i pieczemy ok. 30 min do miękkości.
autor: Paulina Trzepla-Kowalska

BURGERY Z SELERA I CZERWONEJ SOCZEWICY

Składniki: 

  • 1 seler, 
  • 100 g czerwonej soczewicy, 
  • 1 cebula, 
  • 3 łyżki posiekanej natki pietruszki, 
  • 2 łyżki bułki tartej.

Przygotowanie: Selera kroimy w kostkę i gotujemy w lekko osolonej wodzie (uwaga, aby nie rozgotować). To samo robimy z soczewicą (czerwona nie wymaga namaczania). Cebulę kroimy w kostkę i delikatnie podsmażamy na oleju rzepakowym. Łączymy wszystkie składniki. Część selera ugniatamy widelcem, a pozostałą część łączymy z resztą składników. Z masy formujemy niewielkie kotlety. Pieczemy w piekarniku w temperaturze 200˚C.
autor: Dorota Szostak

RÓŻOWY KOKTAJL

Składniki: 

  • 100 ml soku z buraka, 
  • 1 garść mrożonych truskawek, 
  • ½ banana, 
  • 100 ml napoju ryżowego.

Przygotowanie: Truskawki rozmrozić i zmiksować z pozostałymi składnikami do uzyskania jednolitej konsystencji. 
autor: Dorota Szostak

FRYTKI Z SELERA

Składniki: 

  • 2 duże selery, 
  • 3–4 łyżki oliwy z oliwek, 
  • przyprawy: czosnek niedźwiedzi, słodka papryka, odrobina pieprzu, zioła do smaku.

Przygotowanie: Selery umyć i obrać ze skórki. Pokroić w słupki ok. 1 cm grubości. Do miski wlać oliwę, wsypać przyprawy, następnie włożyć kawałki selera. Wszystko wymieszać. Ułożyć frytki na blaszkach wyłożonych papierem do pieczenia. Piekarnik rozgrzać do temperatury 180˚C i wstawić frytki. Piec około 25 min.
autor: Marianna Krajniak

Zachęcamy do próbowania. Smacznego!
 

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI