Czym sa probiotyki?
Według definicji FAO/WHO z 2002 roku probiotyki to żywe mikroorganizmy, które podane w odpowiedniej ilości, wywierają korzystny efekt zdrowotny. Coraz więcej rodziców decyduje się na podawanie swoim dzieciom preparatów probiotycznych, kierując się ich korzystnymdziałaniem. Zasiedlając nimi układ pokarmowy dziecka, chronimy je przed wieloma chorobami takimi jak np. biegunka, i wzmacniamy jego układ odpornościowy. Dodatkowo probiotyki znacząco ułatwiają przyswajanie związków mineralnych oraz witamin z grupy B i K. W przypadku dzieci, szczególne istotne jest to, że probiotyki pomagają w absorpcji wapnia oraz zdecydowanie zmniejszają ryzyko występowania alergii. W nowoczesnych systemach opieki zdrowotnej zaleca się stosowanie probiotyków u dzieci z obniżoną odpornością, oraz u dzieci urodzonych drogą cięcia cesarskiego, a także w trakcie i po antybiotykoterapii
Warto pamiętać, że właściwości probiotyków są szczepozależne. Szczep to populacja drobnoustrojów w obrębie gatunku wyróżniająca się określonymi cechami. Nazwa prawidłowo opisanego szczepu składa się z trzech części:
- nazwy rodzaju
- nazwy gatunku
- nazwy szczepu, do którego należy bakteria
Szczep probiotyku warunkuje jego właściwości, zatem wybierając gotowy preparat należy zwrócić uwagę przede wszystkim na jego skład i sięgać tylko po probiotyki z tymi szczepami, których działanie zostało potwierdzone w badaniach klinicznych. Jednym z najlepiej przebadanych szczepów probiotycznych jest Lactobacillus (rodzaj) rhamnosus (gatunek) GG (szczep) – jego właściwości zostały opisane w około tysiącu publikacji naukowych.
Układ pokarmowy a odporność
Dla kształtowania odporności małego dziecka bardzo ważny jest odpowiedni sposób żywienia. Za dostarczanie właściwych składników pokarmowych, które są niezbędne do tworzenia tarczy ochronnej organizmu, odpowiada m.in układ pokarmowy. Jest on zasiedlony przez tzw. korzystne bakterie. Proces zasiedlania mikrobiotą zaczyna się już w życiu płodowym, trwa przez pierwsze lata życia i ma kluczowe znaczenie dla odporności, gdyż mikrobiota jelitowa bierze udział w tworzeniu odpowiedniej bariery jelitowej.
Mikroflora przewodu pokarmowego znajduje się w stanie dynamicznej równowagi pomiędzy tzw. „korzystnymi” oraz „złymi” bakteriami. Do czynników, które są w stanie naruszyć tę barierę ochronną należy: stosowanie antybiotyków, infekcje wirusowe i bakteryjne przewodu pokarmowego, zabiegi chirurgiczne, ale także stres i zmiana stylu życia czy odżywiania. Nieuniknione jest jednak, że dziecko zachoruje. Gdy dojdzie do poważniejszej infekcji i antybiotykoterapii, koniecznie należy zadbać o podaż probiotyków. Dzięki temu odporność naszego malucha nie spadnie drastycznie po przebytej chorobie.
Zazwyczaj pamiętamy o tym, aby przyjmować probiotyk w czasie antybiotykoterapii, ale wskazane byłoby przyjmowanie go także przez kilka tygodni po zakończeniu antybiotykoterapii, aby nasza flora jelitowa powróciła do stanu równowagi. Z uwagi na porę roku i fakt, że okres infekcyjny wciąż zbiera swoje żniwo (zwłaszcza w przypadku przedszkolaków, u których układ odpornościowy nie jest jeszcze w pełni rozwinięty), warto o tym pamiętać i stosować probiotykoterapię w trakcie podawania antybiotyku oraz bezpośrednio po zakończeniu probiotykoterapii przez okres około 3 tygodni.
Właściwości Lactobacillus rhamnosus GG (LGG)
Wspomniany wcześniej szczep probiotyczny Lactobacillus rhamnosus GG (LGG) wykazuje szereg korzyści zdrowotnych, które zostały udowodnione w wielu badaniach klinicznych. Badania potwierdzają, że podawanie LGG w trakcie antybiotykoterapii zmniejsza ryzyko wystąpienia biegunki poantybiotykowej nawet o 56%. Szczep powoduje również skracanie czasu trwania biegunki infekcyjnej (w tym rotawirusowej) nawet o 2 dni. Wykazano także, że LGG wykazuje korzystny wpływ na odporność dzieci, szczególnie tych rozpoczynających przygodę ze żłobkiem lub przedszkolem. Badania potwierdzają, że podawanie LGG zmniejsza ryzyko zachorowania na infekcyjne zapalenie górnych dróg oddechowych oraz na infekcje dróg oddechowych trwające dłużej niż 3 dni. Dlatego też zaleca się podawanie probiotyku zdrowym dzieciom uczęszczającym do żłobka i przedszkola przez okres 3 miesięcy w okresie jesienno-zimowym. Oprócz wyżej wspomnianych właściwości, LGG zmniejsza częstotliwość i nasilenie czynnościowego bólu brzucha u dzieci z zespołem jelita drażliwego, jak również zmniejsza ryzyko wystąpienia biegunki podróżnych. Szczep ten może być stosowany od pierwszych dni życia, jest bezpieczny nawet dla noworodków i wcześniaków.
