Rozwijanie empatii poprzez zabawę lalkami? To możliwe!

Gry i zabawy

Czy w dzisiejszych czasach empatia jest nam i naszym dzieciom do czegokolwiek potrzebna? A jeśli tak, to czy rodzimy się z nią, czy uczymy się jej w procesie socjalizacji? Najnowsze badania pokazują, że można ją kształtować w bardzo prosty sposób.

Neurobiolodzy z Uniwersytetu Cardiff we współpracy z Barbie® przeprowadzili badanie, w którym po raz pierwszy wykorzystano neuroobrazowanie do zbadania wpływu zabawy lalkami na mózg dziecka. Wyniki badania stanowią dowód na to, że zabawa lalkami uaktywnia obszary mózgu, które pozwalają dzieciom rozwijać empatię i umiejętności przetwarzania informacji społecznych. To cenna informacja, bo empatia to jeden z elementów inteligencji emocjonalnej, tak ważnej dla dobrostanu psychicznego każdego człowieka. Zdają sobie z tego sprawę rodzice – aż 91% z nich uznało empatię za kluczową umiejętność społeczną, którą chcieliby rozwijać u swoich dzieci*.

Jak zbadano dziecięce mózgi?

W ciągu ostatnich 18 miesięcy dr Sarah Gerson i zespół naukowców z Centrum Nauk o Rozwoju Człowieka na Uniwersytecie Cardiff wykorzystywali metody neuroobrazowania, aby po raz pierwszy zbadać wpływ zabawy lalkami na dzieci. Monitorując aktywność mózgu 33 dzieci** w wieku od 4 do 8 lat podczas zabawy różnorodnymi lalkami Barbie, zespół stwierdził, że tylna część bruzdy skroniowej górnej (pSTS), obszaru mózgu związanego z przetwarzaniem informacji społecznych – takich jak empatia – była aktywowana nawet wtedy, gdy dziecko bawiło się samodzielnie. Korzyści z samodzielnej zabawy lalkami były takie same zarówno u chłopców, jak i u dziewczynek.

Doktor Gerson wyjaśnia: – To całkowicie nowe odkrycie. Ten obszar mózgu jest wykorzystywany, gdy myślimy o innych ludziach, a zwłaszcza o ich emocjach lub uczuciach. W przeciwieństwie do gier, które polegają na rozwiązywaniu problemów lub realizowaniu celu, lalki zachęcają dzieci do tworzenia w swojej wyobraźni własnych, małych światów. Bawiąc się lalkami, dzieci są bardziej skłonne do myślenia o innych ludziach i o tym, jak mogą ze sobą współpracować. Zaobserwowana podczas badań aktywność obszaru pSTS pokazuje, że zabawa lalkami pomaga dzieciom ćwiczyć niektóre z umiejętności społecznych, których będą potrzebować w przyszłości. Ponieważ wykazano, że ten obszar mózgu odgrywa podobną rolę u młodych ludzi na wszystkich kontynentach, wyniki badania prawdopodobnie są niezależne od miejsca i kraju, w którym je zrealizowano.

W celu zebrania odpowiednich danych z badania, zabawę podzielono na różne etapy, tak aby zespół naukowców z Cardiff mógł zarejestrować aktywność mózgu osobno dla każdego rodzaju zabawy – samodzielnej zabawy lalkami, zabawy lalkami w towarzystwie innej osoby (asystenta badawczego), samodzielnej zabawy tabletem oraz zabawy tabletem w towarzystwie innej osoby (asystenta badawczego).
Podczas badania wykorzystano zróżnicowaną gamę lalek i zestawów Barbie. Aby zapewnić spójność doświadczenia, przed powtórzeniem testu z kolejnym dzieckiem wszystkie lalki i zestawy były przywracane do stanu wyjściowego. Zabawa tabletem odbywała się z wykorzystaniem gier, które pozwalały dzieciom angażować się w otwartą i kreatywną zabawę, by zapewnić im doświadczenie podobne do zabawy lalkami (zamiast gier opartych na regułach czy osiąganiu celów).
Wyniki badania dowodzą, że kiedy dzieci bawiły się lalkami samodzielnie, poziom aktywacji ich obszarów pSTS był taki sam jak podczas zabawy z innymi osobami. W badaniu zauważono również, że w trakcie samodzielnej zabawy tabletem – nawet jeśli gry zawierały wiele elementów twórczych – obszar pSTS aktywowany był znacznie słabiej.

Do czego nam empatia?

W ramach wspierania rozwoju umiejętności społecznych u dzieci marka Barbie uruchomiła internetowy serwis Barbie.com/pl-pl/ZabawaMaMoc z materiałami dla rodziców, opiekunów i dzieci. Udostępnione treści zostały opracowane we współpracy z dr Michele Borbą, wiodącą ekspertką ds. empatii, autorką książek i psycholożką.

Michele Borba twierdzi: – Najnowsze odkrycia naukowe Uniwersytetu Cardiff i Barbie są niezwykle znaczące dla czasów, w których żyjemy, szczególnie z uwagi na ograniczone możliwości interakcji społecznych naszych dzieci. Wykazano, że dzieci, które rozwinęły w sobie umiejętności społeczne we wczesnym okresie życia, mają lepsze stopnie, kontynuują naukę i dokonują trafniejszych wyborów w życiu. Empatyczne dzieci mogą być również bardziej skłonne do obrony nękanego dziecka, próbując zaangażować się w rozwiązanie konfliktu. Wiedza, że dzieci mogą rozwijać te umiejętności poprzez zabawę lalkami, takimi jak Barbie, jest niezwykłym odkryciem i będzie pomocnym narzędziem dla rodziców.

Wyniki badania zostały opublikowane 1 października 2020 roku w magazynie „Frontiers in Human Neuroscience” w artykule: „Exploring the Benefits of Doll Play through Neuroscience”. 

O badaniach
*    Badanie „When They Grow up” na zlecenie marki Barbie zostało przeprowadzone przez OnePoll w lipcu 2020 r. w 22 krajach na próbie 15 000 rodziców dzieci w wieku od 3 do 10 lat.
**    Badanie „Odkrywanie korzyści płynących z zabawy lalkami w kontekście neurobiologii” zrealizowano w grupie 42 dzieci (20 chłopców i 22 dziewczynki) w wieku od 4 do 8 lat. Komplet danych uzyskano od 33 dzieci.

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z NASZEJ KSIĘGARNI