ABC odporności przedszkolaka

A – Aktywność fizyczna
Systematyczny ruch to podstawa zdrowego stylu życia w każdym wieku, a im wcześniej aktywność będzie wprowadzona do codziennego planu zajęć, tym lepiej. Regularny wysiłek (najlepiej na świeżym powietrzu w otoczeniu zieleni) wspomaga działanie układu odpornościowego. Jeżeli go brakuje, osłabieniu ulegają bariery ochronne, czego skutkiem są częstsze infekcje oraz osłabienie. 
Aktywność fizyczna nie powinna być monotonna, dzieci najbardziej lubią się bawić, dlatego najlepiej wykorzystać ten fakt podczas układania planu dnia. Do zabawy można wykorzystywać piłki czy inne gadżety. Pociechy w wieku wczesnoszkolnym można zachęcać do jazdy na rowerku czy hulajnodze. Gdy pogoda nie sprzyja, można wybrać się z nimi na basen albo do sali zabaw, gdzie będą z przyjemnością pokonywały różne przeszkody, korzystały ze zjeżdżalni czy drabinek, a na basenie z piłeczek.

B – Bałagan precz
Oprócz dbałości o higienę osobistą, wpływ na odporność dziecka ma otoczenie. Staraj się systematycznie wietrzyć mieszkanie oraz regularnie sprzątaj, szczególnie jeżeli nasz uczeń jest alergikiem. Konieczne jest utrzymanie prawidłowej wilgotności w pokojach (zwłaszcza w okresie grzewczym warto na kaloryferach rozkładać mokre ręczniki, zawieszać dozowniki z wodą czy włączać w domu nawilżacz powietrza). Nadmiernie przesuszona śluzówka dróg oddechowych może łatwiej zostać pokonana przez drobnoustroje.

C – Chorowanie
W przedszkolu dziecko ma kontakt z dużą liczbą patogenów. Grupy są liczne, a infekcje wśród dzieci częste. Z tego powodu maluch, który do tej pory cieszył się dobrym zdrowiem, zaczyna chorować. Należy pamiętać, że układ odpornościowy u dzieci dopiero się kształtuje. W efekcie  w ciągu roku mały uczeń choruje nawet kilka razy. Zwykle wywołuje to u rodziców niepokój, jednak niesłusznie – jest to zjawisko całkowicie normalne.

D – Dodatkowe preparaty witaminowe
Jeżeli chcesz dla wzmocnienia odporności zastosować preparat witaminowy, dobierz go do wieku dziecka. Na rynku dostępny jest szeroki wybór preparatów.

E – Ekstra szczepionki
W celu zmniejszenia ryzyka infekcji przeprowadzane są szczepienia ochronne. Oprócz szczepień obowiązkowych warto wziąć pod uwagę szczepienia zalecane w kalendarzu szczepień: przeciwko grypie, pneumokokom, meningokokom i ospie wietrznej. Wprowadzenie szczepień znacznie zmniejszyło zachorowania na liczne choroby zakaźne wieku dziecięcego.

F – Figlowanie
Staraj się, aby dni dziecka były wypełnione aktywną, radosną zabawą. Szczęśliwe i wesołe dzieci rzadziej chorują.

G – Gorączka
Gorączka występuje wtedy, gdy temperatura ciała prze­­­kracza 38°C. Temperatura pomiędzy 37°C a 38°C to stan podgorączkowy. Gorączka to naturalny mechanizm ob­ronny naszego organizmu. Wzrost temperatury świadczy o tym, że organizm dziecka walczy z infekcją, dlatego też nie należy wprowadzać leków, gdy dziecko ma jedynie stan podgorączkowy. Temperaturę obniżaj, gdy przekracza 38°C, wówczas można podać preparaty paracetamolu lub ibuprofenu (zawsze wybieraj preparat przeznaczony dla dzieci i kieruj się dawkowaniem zamieszczonym w ulotce). 

H – Hartowanie
O hartowaniu słyszała każda mama. Hartowanie wspomaga działanie układu immunologicznego, którego zadaniem jest ochrona organizmu przed drobnoustrojami. Hartowanie polega na przyzwyczajaniu dziecka do zmian temperatury i zmian warunków pogodowych. Zarówno wychłodzenie, jak i przegrzanie organizmu ma negatywny wpływ na odporność. Dziecko można także hartować prysznicem – na przemian ciepłym i letnim strumieniem wody. Kąpiel w gorącej wodzie jest niezdrowa, staraj się przyzwyczajać dziecko od małego do chłodniejszej wody. 

I – Infekcja
Niestety nie zawsze uda się uniknąć infekcji. Jeżeli dziecko zagorączkuje, temperatura przekracza 38°C, działaj szybko: dziecko powinno pozostać w domu, najlepiej w łóżku. Podawaj dużo płynów (najlepiej letnie herbatki, sok malinowy, mleko z miodem). Jeżeli dziecko nie jest głodne, nie wmuszaj posiłków. Zastosuj lek przeciwgorączkowy. Jeżeli infekcja się przedłuża i trwa dłużej niż 2–3 dni, konieczna jest konsultacja z lekarzem. Wizyta jest również niezbędna, gdy dziecko kaszle lub katar zmienia konsystencję i kolor na żółty lub zielony.

J – Jarzyny
Owoce i warzywa zawierają duże ilości niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego witamin (np. witaminy A i C) i mikroelementów (selen, cynk). Według zaleceń warzywa i owoce powinny być zjadane pięć razy dziennie! Wybieraj produkty krajowe, pochodzące z terenów czystych ekologicznie. 
Niekiedy dzieci kategorycznie odmawiają spożywania warzyw, wówczas można użyć podstępu – niekiedy dzieci chętniej zjedzą zupę o konsystencji kremu (często same grzanki zachęcają do zjedzenia posiłku) niż tradycyjną zupę jarzynową. Można z dzieckiem zrobić również fantazyjne kanapki.

K – Klimat czasem warto zmienić 
Korzystna dla dzieci jest także zmiana klimatu, dlatego jeżeli istnieje taka możliwość, warto zaplanować dwutygodniowy odpoczynek z maluchem w górach czy nad morzem.

L – Leniuchowanie i zasypianie
Ważnym elementem w utrzymaniu zdrowia jest odpoczynek. Istotny jest sen – dziecko w wieku wczesnoszkolnym powinno spać około 9–10 godzin na dobę. Godziny zasypiania powinny być stałe. Jeżeli Twoje dziecko – mimo coraz starszego wieku – potrzebuje krótkiej drzemki w ciągu dnia, to również mu to zapewnij.

M – Mleko i jego przetwory
Naturalne produkty mleczne są źródłem wapnia oraz białka, niektóre z nich zawierają kultury bakterii, które korzystanie wpływają na działanie organizmu. Z tego powodu warto zadbać o podawanie dziecku nabiału.

N – Nowe smaki
Dieta dziecka powinna być zbilansowana, ale równocześnie urozmaicona. Staraj się wprowadzać nowe potrawy i smaki. Jeżeli dziecko jest oporne na poznawanie nowości, może wspólne gotowanie przełamie lody albo wspólne zakupy będą pomocne. W sklepie pozwól dziecku wybrać owoce i warzywa, które ma ochotę zjeść. 

O – Odporność
Odporność to zespół reakcji obronnych, których celem jest neutralizowanie lub eliminowanie obcych dla organizmu drobnoustrojów. Każdy codziennie jest narażony na kontakt z bakteriami, wirusami czy grzybami, dlatego tak ważne jest, aby układ immunologiczny działał sprawnie. U dzieci układ odpornościowy nie jest do końca rozwinięty – proces ten trwa do 12. roku życia.

P – Pamiętaj o myciu rąk
Dbanie o higienę to podstawa zachowania zdrowia. Na dłoniach przenoszona jest znaczna część drobnoustrojów, warto więc zwrócić uwagę na dokładne ich mycie. Ucz dziecko mycia rąk przed każdym posiłkiem, po zabawie ze zwierzakiem, po skorzystaniu z toalety czy powrocie ze spaceru. Ręce należy myć pod bieżącą wodą, zawsze należy użyć mydła (zadbaj, aby było dla dziecka łatwo dostępne), a następnie dokładnie spłukać całe dłonie. Znaczna część infekcji przenosi się drogą kropelkową, z tego powodu ucz zakrywania ust podczas kaszlu czy kichania, a do oczyszczania noska najlepiej używaj jednorazowych chusteczek higienicznych. Konieczne jest dbanie o higienę jamy ustnej – mycie ząbków przynajmniej dwa razy dziennie to absolutne minimum.

R – Ryby 
Ryby są źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych (kwasy omega-3 i omega-6). Kwasy omega-3 i omega-6 znajdziemy także w tranie czy oleju z wątroby rekina. Substancje te korzystnie wpływają na układ odpornościowy.

S – Spacerowanie
Warto pamiętać, że przeciwwskazaniem do spaceru nie jest deszczowy dzień. Powodem do rezygnacji może być ulewny deszcz, intensywny wiatr czy znaczny mróz. Aby maluch się nie nudził, można spacery urozmaicać jazdą na rowerze czy hulajnodze. Pobyt na placu zabaw również umili dziecku czas.

T – Tato, Mamo przytul mnie
Okazuj dziecku swoją miłość. Przytulaj, głaszcz, całuj. Szczęśliwe dzieci i z poczuciem bezpieczeństwa rzadziej chorują.

U – Ubranka
Ubiór powinien być odpowiednio dobrany. Jesienią najkorzystniej ubierać dziecko na tak zwaną „cebulkę”. Najlepiej wybrać kilka warstw odzieży, które dziecko będzie potrafiło samo zdjąć lub założyć. Ważny jest dobór materiałów naturalnych, przepuszczających powietrze. W ubrankach ze sztucznych tworzyw malec łatwo się spoci, co przy zmianach temperatury grozi złapaniem infekcji. Pamiętaj, że jeśli Tobie jest ciepło lub zimno, to nie oznacza, że tak samo czuje się Twoje dziecko. Jeżeli twierdzi ono, że jest mu ciepło, pozwól mu się rozebrać. Nie przegrzewaj, ale i nie wychładzaj organizmu malucha. 

W – Wietrzenie
Ważne jest systematyczne wietrzenie mieszkania. Dzięki wietrzeniu zmniejsza się ilość drobnoustrojów w powietrzu. Mieszkanie wietrz codziennie, bez względu na panującą za oknem pogodę. Zawsze należy wywietrzyć pokój dziecka przed snem, a w ciepłe dni można pokusić się o zostawienie uchylonego okna. Temperatura w pomieszczeniach nie powinna przekraczać 20°C

Z – Zbilansowana dieta
Bardzo istotną rolę w utrzymaniu odporności pełni zdrowa dieta. Powinna być ona urozmaicona oraz bogata w witaminy i minerały. Należy pilnować, by dziecko spożywało regularne posiłki (4–5 dziennie), a produkty typu fast food były na stole rzadkością. Dieta powinna zawierać produkty mleczne, chude mięso i ryby. Codziennie też należy podawać kilka porcji warzyw i owoców. W diecie dziecka można również wykorzystać produkty naturalnie wpływające na odporność – miód, maliny, cebulę czy czosnek.