Katar – groźny czy tylko uciążliwy?
U dorosłych katar rzadko daje powikłania, chociaż najczęściej jest zwiastunem rozwijającej się infekcji albo alergii. Warunkiem skutecznej walki z katarem jest odpowiednio częste pozbywanie się wydzieliny oraz odpowiednie nawilżanie śluzówki. W przypadku niemowląt i małych dzieci zasady są podobne, ale znacznie trudniejsze w realizacji. Po pierwsze maluchy nie potrafią jeszcze samodzielnie wydmuchać noska, a po drugie wiele leków podawanych w postaci sprayu czy tabletek nie jest przeznaczona dla najmłodszych. Poza tym katar u dzieci potrafi trwać dłużej niż przysłowiowe 7 dni i często nawracać, co ma między innymi związek z niedojrzałością układu odpornościowego. Wspomniane leki hamujące wydzielanie śluzu nie mogą być jednak stosowane przewlekle, aby nie doprowadzić do tzw. suchego nieżytu. Powikłaniem przewlekłego kataru u dzieci mogą być np. zapalenia oskrzeli i płuc. Poza tym u najmłodszych katar powoduje problemy z pobieraniem pokarmu, ponieważ uniemożliwia jednoczesne ssanie i oddychanie. Aby dowiedzieć się, jak najlepiej pomóc dziecku w walce z katarem, warto najpierw poznać mechanizm jego powstawania.
Śluzówka – pierwsza linia obrony
Katar pojawia się na skutek podrażnienia błony śluzowej nosa. Śluzówka pełni wiele ważnych funkcji, ale jedną z najistotniejszych jest tzw. obrona śluzówkowa. To pierwsza linia obrony układu immunologicznego, która wytwarza przeciwciała przeciwko wirusom i patogenom. Niestety, jak to żołnierz pierwszej linii, przyjmuje na siebie największe uderzenie próbujących wtargnąć do organizmu patogenów, co skutkuje pojawieniem się stanu zapalnego, którego objawem jest właśnie katar. Dlatego tak ważne jest, aby w walce z tym uporczywym problemem postawić przede wszystkim na wsparcie śluzówki. Jak to zrobić?
Co na katar?
Niezależnie od tego czy katar ma podłoże alergiczne czy jest związany z infekcją, u małych dzieci należy podjąć dwa najważniejsze działania: regularne odciągać wydzielinę za pomocą aspiratora i nawilżać śluzówkę. Do nawilżania warto wybrać preparat, który może być stosowany już od pierwszych dni życia dziecka, oraz sprawdzi się zarówno przy gęstej jak i wodnistej wydzielinie. Dokonując wyboru zwróćmy uwagę na jego skład. Lek nie powinien zawierać konserwantów, ale warto, aby obok składników wpływających na upłynnienie wydzieliny, zawierał także substancje pomocnicze: wyciąg z tymianku bądź miedź. Dzięki temu będzie działał nie tylko nawilżająco na śluzówkę, ale także przeciwbakteryjnie i przeciwwirusowo. Ważny jest także sposób aplikacji preparatu. Dzieci często nie lubią psikania do noska, dlatego można wybrać produkt w kropelkach np. Isonasin septo. Łatwy i higieniczny sposób podania oszczędzi przykrości związanych z aplikacją zarówno dziecku, jak i rodzicowi.
Co dalej?
Dodatkowym wsparciem dla prawidłowego funkcjonowania dróg oddechowych będzie przeprowadzenie nebulizacji przy użyciu hipertonicznego roztworu soli. Stosowanie do inhalacji 3% roztworu NaCl, pozwoli na zmniejszenie obrzęku śluzówki przy jednoczesnym rozrzedzeniu i zmniejszeniu lepkości wydzieliny zalegającej w drogach oddechowych. Wszystkie te działania mają na celu przyniesienie ulgi dziecku oraz przyspieszenie procesu powrotu do zdrowia. Pamiętaj, że jeśli katar trwa dłużej niż kilka dni, i towarzyszą mu inne niepokojące objawy takie jak np.: silny kaszel, duszności, wymioty czy biegunka należy udać się z dzieckiem do lekarza pediatry, ponieważ może zajść konieczność zastosowania leczenia innego niż objawowe np. podania antybiotyku.